Palenica Autor : Martens kategoria: Szczyty







Palenica jest szczytem znajdującym się w Beskidzie Śląskim, wznosi się na wysokość 688m n.p.m. Góruje nad Doliną Wapienicy, a należy administracyjnie do miasta Bielska-Białej. Przez Palenicę prowadzi niebieski szlak na Błatnią z Wapienicy. Szlak tutaj jest dosyć kamienisty i stromy. A sama Palenica charakteryzuje się bardzo stromymi zboczami. Mimo swojej niewielkiej wysokości, jest jedną z najbardziej eksponowanych gór w okolicach. Palenica należy do gór polski, której można przykleić miano świętej. Odkrycia archeologiczne ujawniły nie tylko bardzo dużo śladów prehistorycznych osad wokół Palenicy, ale na samym szczycie odkryto szczątki kamiennego wału, który pokazuje, że miejsce to mogło stanowić niegdyś centrum religijne.



Wysokość : 688.00 m n.p.m.

 Wykopaliskowe badania zrobione po wojnie i w latach dziewięćdziesiątych ostatniego wieku pokazały, że dawniej szczyt Palenicy otoczony był kamiennym kręgiem o długości 10 metrów. Prawdopodobne jest, że miał on charakter grodu. Wskazuje na to zachowane ślady po wieży obserwacyjnej, podgrodzi i fosy zabezpieczającej dwumetrowy wał od jego dostępnej, czyli południowej strony. Wewnątrz kręgu nie odkryto żadnych śladów ludzkiej obecności, co przeczy teoriom, że miejsce to mogło być obszarem walk.

 Na religijny charakter wskazuje kompleks 100 planowo usypanych kopców kamiennych odkrytych na południowym grzbiecie, łączącym Palenicę z górą Kopany. Kopce o owalnym kształcie zbudowane są z kamieni piaskowcowych i mają różną wielkość - największe mają rozmiary 4m x 4m. Kopce rozrzucone sa na obszarze około 1 ha. Ich wiek nie został ustalony. Stwierdzono jednak, że niektóre z kopców mają część podziemną w postaci zagłębionej jamy wysypanej drobnymi kamieniami. Mogłoby to wskazywać, że niegdyś znajdowały się w tym miejscu kości. Z dużym prawdopodobieństwem było to miejsce pochówków rytualnych. Na zewnętrznych częściach kopców odkryto też ślady ognia, co wskazuje rytualne spalanie ofiar składanych bogom. Bardzo podobne ślady odkryto już na innych górach, takich jak Ślęża czy Chełmno.

 Istotnym znaleziskiem wspominającym o wieku tego miejsca jest żelazny grot, wykopany nie daleko wejścia do jaskini, 100 metrów poniżej grzbietu z kopcami. Datowany jest na II wiek naszej ery, jest to rzadko występujące znalezisko na terenach Beskidów.

 Na zboczu góry Trzy Kopce, odkryto kolejny ślad wskazujący sakralność tego rejonu. Jest to blok kamienny z rytem naskalnym. Ustawiony pionowo, w zgodzie z czterema stronami świata. Dłuższe boki są umieszczone na osi wschód-zachód. Na bokach węższych, umieszczone są trzy rysunki: po wschodniej stronie postać człowieka w pozie modlitewnej, a także równoramienny krzyż, a po stronie zachodniej jest wyryty znak X. Znak ten pojawia się w innych miejscach kultu dawnych Słowian, m.in. na posągu w kształcie ryby u podnóża Ślęży a także na głazach w Sobótce u podnóża góry.

 U stóp Palenicy, zlokalizowane są ślady grodziska. Ze strony przeciwnej pasma, nie daleko Jaworza, w wiosce Młyńska Kępa odnaleziono ślady obecności człowieka z wczesnej epoki żelaza (700-400 r p.n.e.). Prawdopodobnie prahistoryczna osada miała swoje centrum kultowe właśnie na Palenicy.